पुढील मान्सूनला 2026 ला एल निनोचा फटका डॉ मछिंद्र बांगर म्हणतात.
सध्या बंगालच्या उपसागराच्या दक्षिणेला वातावरणीय हालचाली सुरु झाल्या आहेत, ज्यामुळे केरळ आणि तामिळनाडूमध्ये पावसासाठी अनुकूल स्थिती निर्माण होत आहे. दोन्ही समुद्रात एक डिप्रेशन किंवा कमी दाबाचे क्षेत्र विकसित होण्याची शक्यता अनेक मॉडेल वर्तवत आहेत.
ADSखरेदी करा×
थंडीच्या लाटेचा विस्तार:
भारतीय हवामान खात्याच्या अंदाजानुसार, उत्तर प्रदेश, झारखंड, मध्यप्रदेश, पूर्व राजस्थान आणि छत्तीसगड या राज्यांमध्ये थंडीची लाट कायम आहे. महाराष्ट्र या राज्यांच्या जवळ असल्याने, अलर्ट नसला तरी, थंडीचा प्रभाव महाराष्ट्रातही राहणार आहे. मराठवाडा, विदर्भ आणि उत्तर महाराष्ट्रात कडाक्याची थंडी राहील.
जीएफएस मॉडेलनुसार, १५ तारखेला महाराष्ट्रात सामान्य थंडी असली तरी, १८ तारखेला थंडी वाढणार आहे. १९ आणि २० तारखेला पुन्हा थंडी थोडी कमी होईल. २१ आणि २२ तारखेपासून महाराष्ट्रातील थंडी कमी होणार आहे. जेव्हा थंडी कमी होते, तेव्हा त्या ठिकाणी ढगाळ वातावरण किंवा पावसाळी वातावरण नक्कीच तयार होते.
ADSखरेदी करा×
पावसाळी वातावरणाची सुरुवात:
१६ तारखेला आंध्रप्रदेश, रायलसीमा, तामिळनाडू आणि केरळ या राज्यांमध्ये पावसासाठी अनुकूल वातावरण तयार होत आहे. जीएफएस मॉडेलनुसार, महाराष्ट्रासाठी पहिला पावसाचा अंदाज २३ तारखेला दिला आहे, जेव्हा सातारा, सांगली, कोल्हापूर, सिंधुदुर्ग आणि बीड, अहिल्यानगर, पुणे या भागांमध्ये ढगाळ वातावरण आणि हलके पावसाळी वातावरण तयार होण्याची शक्यता आहे.
वादळी प्रणाली आणि महाराष्ट्रावर परिणाम:
२१ तारखेपासून बंगालच्या उपसागरात वादळी सिस्टीम विकसित होण्याची शक्यता आहे. २७ तारखेपासून त्याचा भारतीय भूभागावर परिणाम व्हायला सुरुवात होईल, ज्यामुळे आंध्रप्रदेश, तामिळनाडू, केरळ, कर्नाटक आणि गोव्यापर्यंत प्रभाव पडेल. २८ तारखेला तेलंगणा आणि छत्तीसगडच्या दक्षिणी भागातही प्रभाव दिसेल. याचा अर्थ, २८ नोव्हेंबरनंतर महाराष्ट्रातही काही प्रमाणात पावसाळी वातावरण तयार होऊ शकते, विशेषत: गडचिरोलीसारख्या भागात २९ तारखेला परिणाम दिसण्याची शक्यता आहे.
ADSखरेदी करा×
पुढील मान्सून आणि एल निनोची शक्यता:
नोवाच्या (NOAA) सीपीसी (CPC) अहवालानुसार, सध्या (ऑक्टोबर, नोव्हेंबर, डिसेंबर) ला निनोचा प्रभाव आहे, जो जानेवारी-मार्च २०२६ पर्यंत राहील. मात्र, मे, जून, जुलै २०२६ मध्ये नॅचरल कंडिशन कमी होऊन एल निनोचा प्रभाव वाढण्याची शक्यता दाखवण्यात आलेली आहे. याचा अर्थ पुढील मान्सूनमध्ये (२०२६) एल निनोची स्थिती राहील, जो पुढील पाऊसमानावर प्रतिकूल परिणाम करू शकतो, ज्यामुळे दुष्काळाचे निमंत्रण मिळू शकते. तथापि, नॅचरल कंडिशनचा प्रभावही प्रभावी असल्याने लगेच दुष्काळाला सामोरे जावे लागणार नाही, असा प्राथमिक अंदाज आहे.
निष्कर्ष:
महाराष्ट्रामध्ये २० नोव्हेंबरपर्यंत थंडीचा प्रभाव कायम राहील आणि नंतर हळूहळू कमी होत जाईल. २८ नोव्हेंबरनंतर राज्यात पावसाळी वातावरणाचा परिणाम दिसू शकतो. पुढील मान्सूनसाठी एल निनोची शक्यता वर्तवण्यात आल्याने शेतकऱ्यांनी आतापासूनच काळजी घेणे गरजेचे आहे.
