हरभरा संपूर्ण खत व्यवस्थापन भरघोस उत्त्पन्न होणार.
शेतकरी मित्रांनो, हरभऱ्याचे चांगले उत्पादन मिळवण्यासाठी योग्य खत व्यवस्थापन करणे अतिशय महत्त्वाचे आहे. केवळ नायट्रोजन, फॉस्फरस आणि पोटॅश (NPK) न देता, पिकाच्या वाढीसाठी सूक्ष्म अन्नद्रव्ये देणे देखील गरजेचे आहे. सूक्ष्म अन्नद्रव्यांची कमतरता असल्यास हरभऱ्याचा फुटवा कमी होतो, फुले कमी लागतात किंवा गळतात, तसेच पिवळेपणा जाणवतो.
हरभरा पेरणीसाठी खतांचे दोन प्रभावी पर्याय (प्रति एकर):
तुम्ही दरवर्षी एकच खत वापरत असाल तर, यावर्षी आलटून पालटून खत व्यवस्थापन करणे फायदेशीर ठरेल.
2.१४:३५:१४ (दाणेदार खत): १ बॅग (५० किलो)
टाटा कंपनीचे ‘ध्रुवी गोड’ (Dhruvigold): २५ किलो (यात ११ प्रकारचे सूक्ष्म अन्नद्रव्ये आणि इतर घटक असतात).
ही दोन्ही खते एकत्र करून हरभऱ्याच्या पेरणीसोबत टाकून द्यावीत.
२.दुसरा पर्याय (Combination
3.२४:२४:०८ (दाणेदार खत): १ बॅग (५० किलो)
(यातील फॉस्फरस पिकाला लवकर उपलब्ध होते, ज्यामुळे पांढऱ्या मुळ्यांची आणि फुटव्याची वाढ चांगली होते.)
वरत कंपनीचे ‘हाय पावर’ (Hi Power): १० किलो
(हे एसआर (SR) टेक्नॉलॉजीवर आधारित असून, हळूहळू रिलीज होते आणि पिकाला शेवटपर्यंत उपलब्ध होते. हे सूक्ष्म अन्नद्रव्यांचा पुरवठा करते आणि तुलनेने स्वस्त आहे.)
मर रोगापासून बचावासाठी उपाययोजना:
ज्या शेतकऱ्यांच्या शेतात दरवर्षी हरभऱ्याला मर रोग लागतो, त्यांनी खत व्यवस्थापनासोबतच मर रोगासाठीचा उपाय करणे आवश्यक आहे:
यूपीएल (UPL) कंपनीचे ‘सॅपिलायझर’ (Sapilizer): हे दाणेदार स्वरूपात ५ किलोचे खत (ग्रॅन्युल फॉर्ममध्ये बुरशीनाशक) पेरणी करताना खतासोबत मिक्स करून टाकल्यास जमिनीत असलेल्या बुरशीचा नायनाट होण्यास मदत होते.
पर्यायी उपाय: सॅपिलायझर न मिळाल्यास, साधं ‘साप’ (Saaf) बुरशीनाशक २ किलो घेऊन ते खताला मिक्स करून पेरणी करताना वापरू शकता.
दुसरा पर्याय: किंवा ट्रायकोडर्मा (Trichoderma) चा वापर करावा.
(मर रोगाच्या नियंत्रणासाठी सांगितलेल्या दोन पर्यायांपैकी कोणताही एकच उपाय करा.)
या पद्धतीने खत व्यवस्थापन केल्यास मर रोगापासून बचाव होईल आणि हरभऱ्याचे चांगले अंकुरण होऊन उत्पादन वाढण्यास मदत होईल.
