आज २४ नोव्हेंबर आहे आणि कालपासून मराठवाड्यासह राज्याच्या अनेक भागांमध्ये दिवस मावळताना ढगाळ वातावरण किंवा खवल्या खवल्याचे आभाळ दिसायला सुरुवात झाली आहे. या बदलामुळे थंडीचा प्रभाव कालपासूनच बऱ्याच ठिकाणी कमी झाल्यासारखा वाटत आहे. सकाळच्या थंडीत आणि दिवसाच्या गारव्यात आपल्याला फरक जाणवत आहे. अजूनही तीन-चार दिवस ही थंडी सामान्य पद्धतीनेच कायम राहील, मात्र पावसाची शक्यता उष्णतेमुळे वाटत असली तरी पश्चिम विक्षोभामुळे (Western Disturbance – WD) ती कमजोर झालेली आहे.
आज २३ नोव्हेंबर रोजी दुपारनंतर सोलापूर, कोल्हापूर, नांदेड, मराठवाडा आणि छत्रपती संभाजीनगरमध्ये आभाळ दिसेल, पण हे पावसाचे ढग नसतील. २४ नोव्हेंबरलाही ही ढगाळ परिस्थिती कायम राहील. दक्षिण भारतात एकापाठोपाठ एक कमी दाबाचे पट्टे तयार होत असल्याने, महाराष्ट्राच्या काही भागात, विशेषत: मराठवाडा, विदर्भ आणि खानदेशात पाऊस नसल्यात जमा आहे, फक्त कोकण किनारपट्टी आणि धुळ्याच्या घाटमाथ्यावर हलक्या सरींची शक्यता आहे. पाणी देण्याचे काम कोणीही थांबवू नये.
खरी चिंता: धुईचा (धुके) धोका
या आठवड्यातील सर्वात मोठा धोका पावसाचा नसून, सतत टिकून राहणाऱ्या धुईचा आहे. ही धुई एक-दोन दिवसांसाठी नसून, थेट २९ ते ३० नोव्हेंबरपर्यंत महाराष्ट्रावर कायम राहणार आहे. ज्यांची पिके कमजोर आहेत, राजमासारखी पिके आहेत, ती या धुईमुळे जळून जातील, अशी परिस्थिती आहे. आजूबाजूच्या राज्यांवरही याचा परिणाम आहे, परंतु महाराष्ट्रावर विशेष प्रभाव दिसतो आहे.
आठवड्याच्या मध्यातील परिस्थिती
२५ आणि २६ नोव्हेंबरला कोकण किनारपट्टीवर (रत्नागिरी, ठाणे) आणि धुळ्याच्या डोंगराळ भागात हलका पाऊस पडू शकतो. २७ नोव्हेंबरला धुळे, साक्री आणि नाशिकच्या उत्तरेकडील भागांमध्ये मध्यम पावसाची शक्यता आहे, कारण पश्चिमी विक्षोभाचा जोर मध्य प्रदेशात वाढत आहे. मात्र २८ नोव्हेंबरपासून मराठवाड्यातील काही भागांत सूर्यदर्शन परत वाढायला सुरुवात होईल. तरीही जालना, छत्रपती संभाजीनगर, नाशिक, अकोला, अमरावती या ठिकाणी धुईचे वातावरण कायम असेल.
थंडी कमी आणि चक्रीवादळाची स्थिती
या काळात थंडीचा प्रभाव खूप कमी आहे आणि ढगाळ वातावरणामुळे तसेच कमी झालेल्या थंडीमुळे उष्णतेची पातळी वाढल्यासारखी वाटेल. बंगालच्या उपसागरामध्ये वेगाने वाढत असलेल्या चक्रीवादळाचा थोडासा प्रभाव महाराष्ट्राच्या दिशेने येत आहे, पण या वादळामुळे मुसळधार पाऊस विशाखापट्टणम आणि भुवनेश्वर भागाकडे होणार आहे. अरबी समुद्रातही कमी दाबाचा पट्टा तयार होत आहे, परंतु पश्चिमी विक्षोभ (WD) पाहिजे तितका ताकदवर नसल्यामुळे या कमी दाबाच्या पट्ट्यामुळे महाराष्ट्रात पाऊस होईल याची शक्यता कमी आहे.
शेती पिकांवरील परिणाम आणि सल्ला
येणारा संपूर्ण आठवडा पावसापेक्षा धुईमुळे जास्त धोकादायक असणार आहे. पाऊस पडला तर उलट फायदा होईल, पण पाऊस न पडल्यास धुईमुळे कोवळ्या पिकांचे सर्वाधिक नुकसान होईल. वाढलेली उष्णता आणि पावसाचा अभाव यामुळे कांदा उत्पादक शेतकरी, तसेच नवीन टरबूज आणि वेलवर्गीय पिके घेणाऱ्या शेतकऱ्यांसाठी हा काळ बाधक आहे. नोव्हेंबरच्या शेवटच्या दिवसांमध्ये आणि डिसेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात आळ्या पडणे यासारख्या समस्या वाढलेल्या दिसतील.
एकंदरीत, डिसेंबरच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत हे ढगाळलेले आणि धुईचे सत्र चालूच राहणार आहे. सर्वदूर पाऊस होईल अशी चिन्हे नाहीत. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी पिकांवर लक्ष ठेवून आवश्यक उपचारांची माहिती घ्यावी, जेणेकरून या धुईमुळे होणारे नुकसान टाळता येईल.
