महाराष्ट्रासह देशातील हवामान परिस्थिती संदर्भात बदल होताना दिसत आहेत. वातावरणीय बदलामुळे आता ‘सेनियार’ चक्रीवादळाच्या निर्मितीची प्रक्रिया प्रत्यक्ष सुरू झाली आहे. आतापर्यंत मॉडेलने दिलेल्या अंदाजानुसार, बंगालच्या उपसागरामध्ये कमी दाबाचे क्षेत्र (Tropical Low Pressure) तयार झाले आहे, ज्याची सुरुवात आज, २३ नोव्हेंबरपासून झाली आहे.
उद्या (२४ नोव्हेंबर) याची तीव्रता वाढून ते डिप्रेशनमध्ये रूपांतरित होण्याची शक्यता आहे. त्यानंतर २६ ते २७ नोव्हेंबरच्या दरम्यान त्याचे सायक्लोनमध्ये (चक्रीवादळात) रूपांतरण होईल. २८ आणि २९ नोव्हेंबरला वादळाची गती अधिक वाढण्याची शक्यता असून, ३० नोव्हेंबर ते १ डिसेंबरच्या दरम्यान जर ते समुद्रातच राहिले, तर त्याची तीव्रता वाढून ते ‘फेरी सीविर सायक्लोन’च्या रूपात जाऊ शकते. मॉडेलनुसार, याचा लँडफॉल प्रामुख्याने विशाखापट्टणमच्या दरम्यान होऊ शकतो, तर चक्रीवादळ पूर्वेकडे जाण्याची शक्यता आहे.
महाराष्ट्रातील पावसाचा आणि ढगाळ हवामानाचा अंदाज
चक्रीवादळ तयार होण्याची प्रक्रिया सुरू झाली असली तरी, महाराष्ट्रावर याचा फार मोठा परिणाम होण्याची शक्यता कमी आहे. भारतीय हवामान खात्याच्या माहितीनुसार, महाराष्ट्रात आज (२३ नोव्हेंबर) पहिल्यांदा ढगाळ परिस्थिती स्पष्ट झाली आहे. जीएफएस (GFS) आणि ईसीएमडब्ल्यूएफ (ECMWF) या दोन्ही मॉडेल्सनी पुढील काही दिवसात महाराष्ट्रात पावसाची फारशी शक्यता दाखवलेली नाही.
ईसीएमडब्ल्यूएफ मॉडेलनुसार, राज्यात केवळ घाटमाथ्यावर ढगाळ परिस्थिती निर्माण होईल. तसेच, साधारणपणे ७ डिसेंबरपर्यंत केवळ ओरिसा, छत्तीसगड आणि झारखंड या राज्यांवरच वातावरण निर्मितीचा प्रभाव राहील. त्यामुळे महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांनी घाबरून जाण्याचे कोणतेही कारण नाही. राज्यात फक्त हलकी ढगाळ परिस्थिती कायम राहील, विशेषतः सोलापूर, सांगली, कोल्हापूर, रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग या भागात ढगाळ प्रमाण थोडे अधिक असण्याची शक्यता आहे.
थंडीच्या लाटेचा प्राथमिक अंदाज
राज्यात ढगाळ वातावरण निर्माण झाल्यामुळे एकूणच थंडीचे प्रमाण कमी झालेले आहे. २७ नोव्हेंबरपर्यंत महाराष्ट्रात थंडीचे प्रमाण कमीच राहण्याची शक्यता आहे. मात्र, २८ नोव्हेंबरपासून विदर्भातून थंडीला सुरुवात होईल आणि हळूहळू ती वाढत जाईल. जीएफएस मॉडेलच्या अंदाजानुसार, ३० नोव्हेंबर ते १ आणि २ डिसेंबर रोजी महाराष्ट्रात पुन्हा एकदा थंडीची लाट येण्याची शक्यता आहे.
जरी पावसाचे क्षेत्र महाराष्ट्रात तयार होण्याची शक्यता कमी असली तरी, स्थानिक वातावरण पोषक झाल्यास एखाद-दुसऱ्या ठिकाणी हलका शिडकावा होऊ शकतो, मात्र त्याची खात्री फार नाही. सध्या तरी राज्यातील बहुतांश भागांमध्ये केवळ ढगाळ परिस्थितीच राहील.
